Научете сами да ги читате лабараториските анализи на крвта

 

Целта на секоја лабораториска анализа е да се добие точен и сигурен наод што ќе покаже дали настанале промени во физиолошките функции и процеси. Кога станува збор за лабораториско испитување на крвта, тоа вклучува два вида анализа:

• насочена кон испитување на видот, бројот, односот и изгледот на елементите на крвта (крвна слика, хематолошки параметри)
• оние што го проверуваат биохемискиот состав на крвта и врз основа на тоа ја утврдуваат работата или состојбата на одделни органи и ткива.

Комплетна крвна слика (ККС)

Се прави комплетна крвна слика за да се процени општата здравствена состојба и да се откријат разни нарушувања како што се анемија, инфекции, нутриционистички статус на организмот и изложеност на токсични материи.

KКС вклучува број на еритроцити, леукоцити и тромбоцити, еритроцитни константи (MCV, MCH, MCHC, RDW), тромбоцитни константи (MPV, PDW), диференцијална крвна слика (подвидови на леукоцити: неутрофили, еозинофили, базофили, лимфоцити, моноцити) .

Еритроцити (RBC)

Еритроцитите – црвените крвни зрнца (RBC), се најзастапени клетки и нивната улога е да пренесат кислород врзан за хемоглобин од белите дробови во другите ткива. Нормалните вредности се од 3,86 x 10¹² / l до 5,08 x 10¹² / l за жени и од 4,34 x 10¹² / l до 5,72 x 10¹² / l за мажи).

Намалените вредности најчесто се знак на анемија или загуба на крв како резултат на крварење. Зголемените вредности може да се зголемат во состојбите на хемоконцентрација на организмот, во полицитемија, но исто така и кај здрави луѓе.

Хемоглобин (HGB)

Хемоглобинот (ХГБ) е компонента на еритроцитите во црвените крвни зрнца. Носи кислород од белите дробови до ткивата и јаглерод диоксид од ткивата назад до белите дробови.

Нормалната концентрација е 110-180 g / L. Концентрацијата е намалена кај анемија. Зголемен е во состојбите на хемоконцентрација на организмот и во полицитемија

Хематокрит (HCT)

Хематокрит (HCT) е волумен на еритроцити во единица на цела крв. Нормалните вредности се 0,356 – 0,470  за жени и 0,41 – 0,53 за мажи. Во акутно крварење, хематокритот може да биде нормален, а во фазата на опоравување се намалува.

Во анемија поради недостаток на железо, хематокритот е намален, бидејќи еритроцитите имаат помал волумен, иако бројот на еритроцити не мора да се намалува.

Хематокритот се намалува во бременоста и се намалува со возраста. Исто така, се намалува кај анемија, леукемија, зголемена функција на тироидната жлезда (хипертироидизам), цироза на црниот дроб, изгореници и инфекции. Зголемени вредности на хематокрит се забележуваат при дехидрација и шок.

Леукоцити (WBC)

Леукоцитите (WBC), бели крвни клетки, се формираат во коскената срцевина и го штитат организмот од инфекции. Тие учествуваат во имунолошкиот одговор. Постојат пет различни видови на бели крвни клетки; сите тие се дел од одбраната на организмот од инвазија на заразни и други штетни материи.

Нормалните вредности се 3,9 – 10×10⁹ / l. Кога нивниот број е зголемен (леукоцитоза), тоа покажува дека телото произведува поголем број од овие клетки, односно дека е нападнато, на пример, од бактерии. Ако нивниот број е помал, ризикот од инфекција се зголемува.

Неконтролирано производство на бели крвни клетки (леукемија) се јавува како резултат на канцерогена мутација на миелогени или лимфогени клетки. Леукопенија, намалување на бројот на бели крвни клетки, се јавува кај вирусни инфекции, во стресни ситуации, општа слабост на организмот, како и кај пациенти на радиотерапија. Земањето на одредени лекови може исто така да доведе до намалување на бројот на бели крвни клетки, и затоа мора да се прават редовни лабораториски тестови кај такви пациенти.

• Неутрофилни гранулоцити

Нормалните вредности се 40-70%

• Моноцити (MONO)

Нормалните вредности се 1-10%

• Еозинофилни гранулоцити (ЕОС)

Нормалните вредности се 0 – 6%

• Лимфоцити (LYM)

Нормалните вредности се 20 – 50%

• Базофилни гранулоцити (BASO)

Нормалните вредности се 0-1%

Тромбоцити(PLT)

Тромбоцитите (PLT) се клетки кои учествуваат во коагулација на крв (згрутчување). Нормалните вредности се 140-450 x 10⁹ / l.

Недостаток на тромбоцити (тромбоцитопенија) предизвикува тенденција за крварење, тромбоцитите се намалуваат во хемотерапија, малигни заболувања, хепатитис Ц.

Вишокот предизвикува зголемено згрутчување на крвта и може да доведе до формирање на тромб во кардиоваскуларниот систем.

Морфолошките својства на тромбоцитите може да се следат врз основа на два индекси добиени со електронско набудување на одреден волумен на крв во шалтерот, а тоа се:

• PDW (дистрибуција на тромбоцити според волуменот), нормални вредности 16-25
• MPV (просечен волумен на тромбоцит), нормални вредности 7,80-12 fl.

Седиментација на еритроцити.

Нормалните вредности се 2-12 mm / h.

Што е седиментација на еритроцити и што значи кога таа е забрзана?

---

AM