Дисфагија е состојба која се карактеризира со отежнато голтање и го попречува процесот на движење на храната (или течности) од устата до желудникот. Додека повремените проблеми со голтањето може да произлезат од пребрзо јадење или недоволно џвакање, постојана дисфагија може да биде медицинска состојба која бара интервенција.
Симптоми
Симптомите поврзани со дисфагија може да вклучуваат болно голтање, чувство на заглавување на храната, лигавење, засипнатост и губење на тежината. Во некои случаи, може дури да стане невозможно да се проголта.
Кога да се побара лекарска помош
Редовното отежнато голтање, заедно со повраќање или губење на тежината, бара посета на лекар. Во случаи кога опструкција го загрозува дишењето, неопходна е итна помош.
Причини и категории
Голтањето е сложен процес кој вклучува бројни мускули и нерви. Дисфагијата може да се подели во две главни категории.
Езофагеална дисфагија
Овој тип се карактеризира со чувство на заглавување на храната во грлото или градите по голтањето. Причините за езофагеална дисфагија може да вклучуваат:
- Ахалазија: Кога долниот езофагеален мускул не се релаксира правилно, што доведува до враќање на храната во грлото.
- Дифузен спазам: Контракции на хранопроводникот под висок притисок.
- Стеснување на хранопроводникот: Често предизвикано од тумори или оштетено ткиво.
- Езофагеални тумори: Тумори кои предизвикуваат постепено влошување на голтањето поради стеснување.
- Храна или предмети: Делумно го блокираат грлото или хранопроводникот.
- Рефлукс на киселина: Доведува до лузни и стеснување на долниот дел на хранопроводникот.
- Еозинофилен езофагитис: Воспаление поради прекумерни еозинофили во хранопроводникот.
- Склеродерма: Развој на ткиво слично на лузна што го ослабува долниот езофагеален сфинктер.
- Терапија со зрачење: Воспаление и лузни од третман на рак.
Орофарингеална дисфагија
Овој тип вклучува ослабени мускули на грлото, што го отежнува движењето на храната од устата во грлото и хранопроводот. Невролошки нарушувања, оштетувања и состојби како дивертикулум или рак може да доведат до оваа форма на дисфагија.
Фактори на ризик и компликации
Фактори кои придонесуваат за дисфагија вклучуваат стареење, невролошки нарушувања и специфични здравствени состојби. Дисфагијата може да доведе до неухранетост, аспирациона пневмонија и гушење. Стареењето го зголемува ризикот, но тоа не е нормален дел од процесот на стареење.
Превенција
Иако целосно спречување на тешкотии при голтање не е можно, бавното јадење и темелно џвакање храна може да го намали ризикот од повремени проблеми. Меѓутоа, ако почувствувате симптоми на дисфагија, од клучно значење е да побарате лекарска проценка.
