Што e трансплантација на матични клетки и како влијае врз ракот на крвта?

Трансплантацијата на матични клетки е критичен метод за лекување што се користи за справување со рак на крвта како: леукемија, мултипен миелом и не-Хочкинов лимфом.

Овие трансплантации играат витална улога во обновувањето на способноста на телото да произведува крвни зрнца по подложување на високи дози на хемотерапија или зрачење. Секоја година се вршат приближно 50.000 нови трансплантации на матични клетки. Тоа ја прави значајна медицинска процедура во борбата против ракот на крвта.

Потребата за трансплантација на матични клетки

Примарната цел на трансплантацијата на матични клетки е да одговори на влијанието на високи дози на хемотерапија или зрачење врз коскената срцевина. Иако овие третмани се дизајнирани да ги убиваат канцерогените крвни зрнца, тие исто така и наштетуваат на здравата коскена срцевина одговорна за производство на крвни клетки.

Трансплантацијата на матични клетки ја враќа способноста на коскената срцевина да произведува крвни зрнца и помага во процесот на закрепнување.

Трансплантација: „план Б“

Третманот за рак на крвта обично започнува со хемотерапија, или самостојно или во комбинација со други лекови и терапии. Мислењата на експертите може да се разликуваат во однос на соодветниот тек на лекување.

Трансплантацијата на матични клетки се смета за поскапа и ризична опција, генерално се препорачува кога хемотерапијата се покажува неефикасна. Сепак, некои центри за рак сега ја истражуваат можноста за користење на трансплантација на матични клетки како примарен третман.

Извори на матични клетки

Матичните клетки кои се користат при трансплантации може да се добијат од различни извори. Трансплантацијата на коскена срцевина вклучува замена на заболената срцевина со здрава срж. Од друга страна за трансплантација на периферни матични клетки се користат матични клетки од крвотокот.

Овие матични клетки можат да бидат или автологни (од сопствените клетки на пациентот) или алогени (од донор). Дополнително, крвта од папочната врвца од новороденче е уште еден извор на матични клетки.

Наоѓање соодветен донор

Додека некои пациенти можат да донираат свои матични клетки, други можеби ќе треба да се потпрат на роднини или странци. Наоѓање на совпаѓање е од клучно значење за успешни трансплантации. Во спротивно може да настанат проблеми ако новите клетки ги нападнат клетките на пациентот или обратно.

Собирање на матични клетки

Собирањето на коскената срцевина вклучува ставање на донор под анестезија и црпење на коскената срцевина од коската на колкот со помош на специјализирана игла. Донорите на периферни матични клетки добиваат лекови во деновите пред процедурата за да го зголемат нивото на матични клетки во крвотокот.

Постапката

Подготовката за трансплантација на матични клетки вклучува различни медицински тестови, наоѓање соодветен донор и подложување на хемотерапија и зрачење пред трансплантацијата. Но, вистинската процедура за трансплантација е изненадувачки лесна. Лекарите ги инјектираат матичните клетки во крвотокот на пациентот. Овој процес обично трае од 1 до 5 часа, при што пациентот е целосно свесен.

По трансплантација

По трансплантацијата, пациентите поминуваат две до шест недели во болница, чекајќи новите матични клетки да почнат да произведуваат крвни клетки. Во овој период, бројот на крвните клетки може да се намали, а пациентите се внимателно следени, примајќи дози на антибактериски, антифунгални и антивирусни лекови за да се спречат инфекции опасни по живот.

Закрепнување од трансплантација на матични клетки

По напуштањето на болницата, пациентите се подложени на неколкумесечни дневни или неделни прегледи, придружени со различни тестови, вклучувајќи тестови на крвта, рендгенски снимки на градниот кош и тестови на коскената срцевина. За време на овој период на рехабилитација, кој може да трае до една година или додека целосно не се опорави имунолошкиот систем на пациентот, може да бидат неопходни и чести трансфузии на крв и третмани со антибиотици.

Закрепнување на донорот

Донацијата на коскена срцевина е значајна медицинска процедура, а донорите може да почувствуваат болка во колковите неколку дена. Потребни се приближно 4 до 6 недели за телото да ги замени донираните клетки на коскената срцевина. Во ретки случаи, донаторите може да доживеат сериозни инфекции или компликации при анестезија.