И покрај сончевата светлина и веселоста кои често се поврзуваат со летото, сезонското афективно нарушување (Seasonal Affective Disorder – SAD) може да ги затемни дури и најсветлите месеци.
SAD – нарушување на расположението кое се карактеризира со повторлива депресија во одредени периоди од годината, најчесто се поврзува со зимата. Терминот „летен SAD“ или „обратен SAD“ се однесува на помалку позната појава, каде што симптомите се појавуваат во текот на сончевите месеци. Дебора Серани, угледна авторка и професорка на Универзитетот Аделфи, елаборира дека распространетоста на SAD во одредени сезони го поттикна научното истражување за врската помеѓу менталното здравје и годишните времиња.
Што велат истражувањата?
Истражување од 2023 година ја нагласува улогата на сончевата светлина и деноноќниот ритам на телото, откривајќи нарушувања за време на сезонските промени кои влијаат на невротрансмитерите како серотонин, влошувајќи ги депресивните симптоми.
Производството на мелатонин е исто така под влијание на сончевата светлина, бидејќи неговиот вишок или недостаток може да доведе до емоционални промени, нарушувања на спиењето и симптоми на SAD.
Покрај тоа, прекумерната сончева светлина, покачените температури, влажноста и самоперцепцијата за изгледот на телото може да ја нагласат депресијата, како што изјави Стив Мичио, извршен директор на People USA, организација за ментално здравје.
Студиите воспоставија врска помеѓу покачената температура и зголемените посети на одделот за ментално здравје. Тоа ја нагласува сложената интеракција на факторите на животната средина и менталното здравје.
Климатските промени, уште едно релевантно прашање, се појавија како значаен фактор на ризик за различни проблеми со менталното здравје како депресија, биполарно растројство и PTSD.
Симптомите на SAD
Додека класичните показатели за депресија опфаќаат раздразливост, флуктуации на расположението, тешкотии во концентрацијата, промени во спиењето и физичка непријатност, постојат посебни карактеристики помеѓу зимскиот и летниот SAD.
Зимската депресија е поврзана со:
- зголемен апетит
- желба за јаглени хидрати
- зголемување на телесната тежина
- прекумерен сон
Спротивно на тоа, летната депресија често се манифестира со:
- намален апетит
- несоница
- немир
- возбуда
- анксиозност
- епизоди на агресивно однесување
Уникатните симптоми сигнализираат за сложеноста на летниот SAD, што бара дополнително истражување.
Стратегии и решенија
Ублажувањето на летниот SAD вклучува повеќеслоен пристап, приспособен на потребите и преференциите на секој поединец:
- Ограничете ја изложеноста на сончева светлина: Намалување на изложеност на природната дневна светлина на максимум 13 часа дневно.
- Регулирање на телесна температура: Барајте засолниште во климатизирани простори, особено ноќе.
- Психотерапија: Побарајте психотерапевтски сесии за управување со симптомите.
- Антидепресивни лекови: Консултирајте се со професионалец за ментално здравје за опциите за лекови прилагодени на вашите потреби.
За сеопфатна поддршка, консултирајте се со терапевт за ментално здравје специјализиран за нарушувања на расположението. Тие можат да ви дадат прилагодени совети и стратегии за управување со влијанието на летниот SAD врз вашата благосостојба.
