Без разлика дали поради лични преференци или медицинска состојба, избегнувањето на глутен стана начин на живот за многу поединци. Глутенот, група на протеини кои се наоѓаат во житарките како пченица, јачмен и ‘рж, може да предизвика негативни реакции кај некои луѓе. Тоа најчесто доведува до разни здравствени проблеми. За оние со нетолеранција на глутен, од суштинско значење е да направат информиран избор за тоа што да вклучат и исклучат од нивната исхрана.
Разбирање на нетолеранцијата на глутен
Нетолеранцијата на глутен опфаќа низа состојби, вклучувајќи целијачна болест, алергија на пченица и нецелијачна чувствителност на глутен (NCGS). Иако овие услови споделуваат некои сличности, тие имаат различни карактеристики:
Целијачна болест: Целијачна болест е автоимуна состојба предизвикана од ингестија на глутен. Може да доведе до оштетување на цревата и да се манифестира со симптоми како дијареа, гасови, надуеност, анемија, застој во растот, па дури и невролошки ефекти.
Алергија на пченица: Алергијата на пченица е алергиска реакција на протеините од пченица. Нејзините симптоми можат да бидат опасни по живот. Сепак, не мора да водите исхран без глутен, бидејќи лицата со оваа состојба често можат да консумираат други житарки, вклучувајќи ги и оние што содржат глутен како јачмен и ‘рж.
Нецелијачна чувствителност на глутен (NCGS): NCGS резултира со негативни реакции на глутен без автоимун одговор забележан кај целијачна болест. Симптомите може да вклучуваат гастроинтестинални непријатности како надуеност, но нема сериозни здравствени ефекти поврзани со целијачна болест.
Еве која храна треба да ја избегнувате, а која треба да ја прифатите ако имате не сте толерантни на глутен.
Храна што треба да се избегнува
- Зрна што содржат глутен: Примарни извори на глутен се житарки како пченица, јачмен, ‘рж, спелт, фарро, кускус и слично.
- Леб, крекери и тортиљи: Повеќето конвенционални лебови, крекери и тортиљи содржат глутен. Секогаш внимателно разгледувајте ги листите на состојки за типот на употребените зрна.
- Одредени зачини: Изненадувачки, некои зачини содржат глутен. Проверете ги етикетите за алтернативи без глутен или размислете сами да направите зачини.
- Печива: Традиционалните печива како колачи, крофни, мафини, палачинки и вафли обично се прават со пченично брашно и треба да се избегнуваат.
- Тестенини базирани на пченица: Иако се достапни алтернативи за тестенини без глутен, традиционалните тестенини како шпагети, њоки и кнедли обично се направени од зрна што содржат глутен.
- Може да се обидете со безглутенски опции како: таљатели со куркума, оризови таљатели или оризови нудли. Може да ги нарачате онлајн или да ги купите од сите ДМ маркети
- Некои грицки: Многу грицки содржат глутен, вклучувајќи ѓевреци, гранола, житарици, чипс, енергетски барови, колачиња и и одредени бонбони.
- Одредени пијалоци: Внимавајте на состојките на пијалоците, бидејќи пивото, флаширано вино и комерцијално чоколадно млеко може да содржат глутен.
- Преработена храна и други производи: Преработена храна, замени за месо (како зеленчукови хамбургери и виршли), преработени сирења, конзервирани супи, пудинзи, инстант мешавини за десерти, некои сладоледи може да содржат глутен.
Храна за уживање
- Овошје и зеленчук: Поголемиот дел од овошјето и зеленчукот се природно без глутен.
- Мешунки: Гравот и леќата, вклучително и црвената леќа, црн грав, наут, грав и многу повеќе, се без глутен. Тие најчесто се користат во производи без глутен.
- Зрнести житарки и житни производи без глутен: Вклучете житарки без глутен како киноа, леќа, просо, овес (проверете дали е сертифицирани без глутен), амарант, див ориз, пченка и кафеав ориз. Можете да најдете леб без глутен, крекери и други печива направени од овие зрна.
- Животински протеини: Јајцата, месото, живината, рибата, школките и млечните производи како јогуртот и сирењето се природно без глутен.
- Јаткасти плодови и семиња: Јаткастите плодови и семките, заедно со нивните путери, нудат хранливи материи и се без глутен. Изберете семки од тиква, семки од сончоглед, индиски ореви, бадеми, путер од кикирики, макадамија ореви, ореви, путер од бадем, лешник, бразилски ореви и ф’стаци.
- Здрави масти и масла: Повеќето извори на здрави масти се без глутен. Тука саѓаат: јогурт, сирење, маслиново масло, масло од авокадо, јаткасти плодови, семиња, путер од јаткасти плодови, авокадо и незасладен кокос.
