Доволно сон е клучна алатка за целокупното здравје и благосостојба. Должината на сонот варира во зависност од возраста и индивидуалните фактори.
Колку часа сон ви се потребни?
Препораките варираат кај различни возрасни групи:
- Доенчиња (на возраст од 0-3 месеци): 14-17 часа на ден.
- Доенчиња (на возраст од 4-11 месеци): 12-15 часа на ден.
- Мали деца (возраст од 1-2 години): Околу 11-14 часа на ден.
- Деца од предучилишна возраст (3-5 години): 10-13 часа на ден.
- Деца на училишна возраст (6-13 години): 9-11 часа на ден.
- Тинејџери (14-17 години): Околу 8-10 часа секој ден.
- Повеќето возрасни: 7 до 9 часа, иако на некои поединци може да им требаат 6 часа или дури 10 часа сон дневно.
- Постари возрасни (на возраст од 65 години и постари): 7-8 часа сон секој ден.
- Жените во првите 3 месеци од бременоста може да имаат потреба од неколку дополнителни часови сон.
Важно е да се напомене дека ова се општи насоки, а индивидуалните потреби за спиење може да варираат. Ако се чувствувате поспано во текот на денот, дури и за време на секојдневни активности, тоа може да биде показател дека не сте спиеле доволно.
Лишување од сон
Ако постојано се лишувате од доволно сон, вашето тело ќе акумулира потреба за спиење што на крајот ќе треба да ја надополните. Ова значи дека ако сте биле лишени од сон во претходните денови, на вашето тело ќе му треба повеќе спиење за да компензира.
Вреди да се спомене дека нашите тела не се прилагодуваат на спиење помалку отколку што ни треба. Иако може да се навикнеме на распоред за спиење што нè лишува од доволно одмор, нашите когнитивни способности, времето на реакција, расудувањето и целокупното функционирање сè уште ќе бидат нарушени.
Зошто РЕМ спиењето и длабокиот сон се важни?
Спиењето се состои од различни фази, со различно ниво на мозочна активност. Четирите фази се:
- Лесен сон: Првите две фази на спиење се сметаат за лесен сон.
- Длабок сон (трета фаза): За време на длабок сон, мозочните бранови се забавуваат и станува потешко да се разбудите. Оваа фаза е клучна за поправка на ткивото, раст, функционирање на имунолошкиот систем и обновување на енергијата.
- РЕМ сон: Обично се јавува околу 90 минути по заспивањето. За време на РЕМ фазата мозочната активност се зголемува, движењата на очите стануваат брзи, а виталните знаци како пулсот, крвниот притисок и дишењето се забрзуваат. Оваа фаза е поврзана со сонувањето и игра значајна улога во учењето и консолидацијата на меморијата.
И РЕМ спиењето и длабокиот сон се од суштинско значење за целокупното когнитивно функционирање и благосостојба.
Ако постојано се борите со проблеми поврзани со спиењето или прекумерна дневна поспаност, препорачливо е да се консултирате со здравствен работник за соодветна проценка и насоки.
