Анксиозноста е честа состојба на менталното здравје која погодува милиони луѓе ширум светот, вклучително и тинејџери.
Според Националниот институт за ментално здравје, околу 32% од адолесцентите ќе доживеат анксиозно растројство во одреден момент од нивниот живот.
Неопходно е родителите, воспитувачите и здравствените работници да ги разберат симптомите, причините и опциите за третман за тинејџерската анксиозност.
Симптоми анксиозност кај тинејџери
Тинејџерската анксиозност може да се манифестира на различни начини, а симптомите може да варираат од личност до личност. Некои вообичаени симптоми на анксиозност кај тинејџерите вклучуваат:
- Прекумерна грижа: Тинејџерите со анксиозност може претерано да се грижат за секојдневните ситуации. На пример, училиштето, социјалните настани или семејните проблеми. Тие исто така може да се грижат за работи кои веројатно нема да се случат, како што се природни катастрофи или несреќи.
- Избегнување: Тинејџерите со анксиозност може да избегнуваат ситуации што ја поттикнуваат нивната анксиозност. Тие може да бидат одење на училиште или присуство на социјални настани.
- Физички симптоми: Анксиозноста може да предизвика физички симптоми, како што се главоболки, стомачни болки, гадење и мускулна напнатост. Тинејџерите исто така може да доживеат забрзано чукање на срцето, потење или отежнато дишење.
- Проблеми со спиењето: Анксиозноста може да влијае на спиењето, предизвикувајќи тинејџерите да имаат проблеми да заспијат.
- Раздразливост: Тинејџерите со анксиозност може да станат раздразливи, нерасположени или лесно вознемирени. Тие исто така може да имаат потешкотии да се концентрираат или да обрнуваат внимание.
Причини за анксиозност кај тинејџерите
Не постои единствена причина за анксиозност кај тинејџерите. Тоа е често комбинација на генетски, еколошки и психолошки фактори. Некои вообичаени причини за тинејџерска анксиозност вклучуваат:
- Семејна историја: Анксиозните растројства може да се појават во семејства, а тинејџерите со семејна историја на анксиозност имаат поголема веројатност самите да развијат анксиозност.
- Траума: Трауматските настани, како што се злоупотреба, запоставување или смрт на некој близок, може да придонесат за развој на анксиозност.
- Стрес: Стресните животни настани, како што се селењето, промената на училиштето или семејните проблеми, може да предизвикаат анксиозност кај тинејџерите.
- Хемија на мозокот: Нерамнотежата во мозочната хемија, како што е нивото на серотонин и допамин, може да придонесе за развој на анксиозност.
- Медицински состојби: Одредени медицински состојби, како што се нарушувања на тироидната жлезда или срцеви заболувања, може да предизвикаат симптоми на анксиозност.
Опции за третман
Постојат неколку опции за третман на располагање за тинејџерската анксиозност, вклучувајќи:
- Терапија: Когнитивно-бихејвиоралната терапија (КБТ) е ефикасен третман за анксиозност кај тинејџерите. КБТ им помага на тинејџерите да ги идентификуваат и променат шемите и однесувањата кои придонесуваат за појава на анксиозност.
- Лекови: Антидепресивните лекови, како што се селективни инхибитори на серотонин (SSRIs), можат да помогнат во ублажувањето на симптомите на анксиозност кај некои тинејџери. Сепак, лекот треба да се користи во комбинација со терапија.
- Промени во животниот стил: Промените во животниот стил, како што се вежбањето, здравата исхрана и техниките за управување со стресот, можат да помогнат да се намалат симптомите на анксиозност.
- Групи за поддршка: Групите за поддршка обезбедуваат безбеден простор за тинејџерите да ги споделат своите искуства со анксиозноста и да учат од другите.
- Семејна поддршка: Семејната поддршка е од суштинско значење за тинејџерите со анксиозност. Родителите и старателите можат да обезбедат емоционална поддршка, да поттикнат здраво однесување и да им помогнат на тинејџерите да пристапат до третман.
Превенција
Спречувањето на анксиозноста кај тинејџерите вклучува справување со факторите на ризик и преземање на акција за намалување на симптомите.
Некои стратегии за спречување на тинејџерската анксиозност вклучуваат:
- Лекување на траума: Справувањето со траумата може да помогне да се намали ризикот од анксиозност кај тинејџерите.
- Градење на отпорност: Учењето на вештини за справување со емоциите и стратегии за градење отпорност може да им помогне да управуваат со стресот и анксиозноста.
- Поттикнување на здрави однесувања: Вежбање, здрава исхрана и соодветен сон, може да помогне да се намали ризикот од анксиозност.
- Поддршка на позитивни односи: Поттикнувањето на позитивни односи со врсниците, семејството и другите возрасни може да помогне да се намали ризикот од анксиозност
